Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią im się płaci
Wisława Szymborska
Zbliża się listopadowy czas, czas zadumy, refleksji, wspomnień i pamięci o tych, którzy odeszli. Mając na uwadze potrzebę pielęgnowania wśród dzieci i młodzieży pamięci o bohaterach naszej wolności, szczególnie tych, którzy są związani z historią naszej Małej Ojczyzny, włączyliśmy się w akcję organizowaną przez Ministerstwo Edukacji Narodowej # Szkoła Pamięta.
Z uwagi na pandemię część działań zrealizowanych w ramach akcji miała charakter wirtualny, ale nie tylko. Najmłodsi uczniowie przygotowali piękne prace plastyczne nawiązujące do polskiej tradycji świąt zadusznych oraz upamiętniające ważne miejsca pamięci naszej miejscowości. Oto galeria prac najmłodszych uczniów:
Z kolei starsi uczniowie przygotowali prezentacje przypominające postać Patrona naszej szkoły, Franciszka Kyci, jak również miejsca pamięci naszej Małej Ojczyzny. W ten sposób podczas zajęć zwróciliśmy uwagę nie tylko na historię Kuryłówki i okolic, ale przede wszystkim wspomnieliśmy naszych lokalnych bohaterów, których pamięć powinniśmy szczególnie pielęgnować.
Oto niektóre prezentacje przygotowane przez uczniów:
- Prezentacja Moja Mała Ojczyzna -miejsca pamięci
- https://drive.google.com/file/d/1S4yDhECxhIwXAKrioYn2vtekAUvDGW0m/view?usp=sharing
- Prezentacja Patron naszej szkoły -Franciszek Kycia
- https://drive.google.com/file/d/18S5abIB1ZTMivApCABQp1b8izVha80r4/view?usp=sharing
- Prezentacja Bitwa pod Kuryłówką
- https://drive.google.com/file/d/1j4S0nZ6kdH_12aau6pkEVl-SHXdMp5Ri/view?usp=sharing
- Prezentacja Nasza Mała Ojczyzna -Kuryłówka
- https://drive.google.com/file/d/13vHyo85sPChRU1dLPtxvd2RXArqEqmJJ/view?usp=sharing
Delegacja Samorządu Uczniowskiego wraz z opiekunem odwiedziła miejscowy cmentarz, na którym spoczywa Franciszek Kycia, a także miejsca upamiętniające ważne wydarzenia w historii Kuryłówki i jej mieszkańców, gdzie zostały zapalone znicze - symbol naszej pamięci.
A teraz zapraszamy na wirtualny spacer szlakiem lokalnych miejsc pamięci naszej Małej Ojczyzny.
Rozpoczynamy od wspomnienia Patrona szkoły, Franciszka Kyci (1899-1919), bardzo zdolnego chłopca, który jako uczeń leżajskiego gimnazjum wraz z innymi kolegami zaciągnął się do Legionów Polskich. W 1918 r. zgłosił się na ochotnika do obrony Lwowa. Zginął 18 kwietnia 1919 roku pod Gródkiem Jagiellońskim. Miał wówczas 19 lat.
W 1924 roku mieszkańcy Kuryłówki w hołdzie bohaterom ufundowali pomnik ku czci poległych w obronie ojczyzny.
Kolejnym punktem naszego wirtualnego spaceru są miejsca spoczynku żołnierzy AK i bohaterów walczących z niemieckim okupantem, których sylwetki przedstawiamy poniżej:
Franciszek Socha: żołnierz AK, ps. Szklarz, w chwili śmierci pełnił funkcje sołtysa wsi Brzyska Wola; został zastrzelony przez funkcjonariuszy UB i NKWD w dniu 25.03.1945 r. podczas pacyfikacji Brzyskiej Woli.
Kazimierz Korczowski: żołnierz AK, w tym oddziału „Wołyniaka”, zastrzelony przez funkcjonariuszy UB i NKWD 25.03.1945 r.
Piotr Piotrowski został zastrzelony przez funkcjonariuszy UB i NKWD w dniu 25.03.1945 r. podczas pacyfikacji Brzyskiej Woli.
Józef Michlewski: żołnierz AK, w tym oddziału „Wołyniaka”, zastrzelony przez ukraińską policję w dniu 06.02.1944 r.
Janina Przysiężniak ps. „JAGA” z domu Oleszkiewicz (1922-1945) – żona płk. Franciszka Przysiężniak ps. „OJCIEC JAN” - łączniczka i sanitariuszka oddziałów NOW Armii Krajowej. Aresztowana w marcu 1945 r. przez ubowców Stanisława Supryniuka – Szefa Urzędu Bezpieczeństwa w Nisku. Pomimo faktu, iż była w 7 miesiącu ciąży, poddano ją ciężkim torturom, następnie pozornie zwolniono, ale gdy wyszła z samochodu, funkcjonariusz UB z Niska zastrzelił ją serią z pistoletu maszynowego. Zmarła razem z nienarodzonym dzieckiem. Miała 23 lata.
Zygmunt Sikorski (1900-1943)- inżynier leśnik, ur. się 9 marca 1900 roku koło Ropczyc.
Pracował jako leśniczy w Brzyskiej Woli. Ppor. AK, zginął 1 sierpnia 1943 roku podczas zamachu na niemieckiego urzędnika Quislinga/Knüsslinga/ w lasach Brzyskiej Woli.
Michał Staroń Tomasz Winiarski, Michał Karaś - zginęli podczas pacyfikacji Brzyskiej Woli przeprowadzonej przez Niemców w kwietniu 1942 roku.
A teraz przenieśmy się do kolejnego miejsca pamięci- tablic na fasadzie kościoła parafialnego pw. Św. Józefa upamiętniających mieszkańców Kuryłówki, , m. in. Józefa Szczęsnego, którzy zginęli podczas II wojny światowej z rąk Niemców i Sowietów. Warto przypomnieć tę oto biografię:
Szczęsny Józef (1897-1942) -urodził się 28 czerwca 1897 roku w Kuryłówce.
Był kierownikiem szkoły w Kuryłówce i jednym ze współtwórców pierwszej struktury konspiracyjnej - Związku Walki Zbrojnej. 13.06.1940 r. aresztowany przez Niemców. Zmarł 5 marca 1942 roku w Auschwitz-Birkenau.
Pora na wspomnienie bohaterów bitwy pod Kuryłówką, jednej z największych bitew stoczonych przez Żołnierzy Wyklętych: m.in. Franciszka Przysiężniaka „Ojca Jana” i Józefa Zadzierskiego „Wołyniaka”. To oni zapisali się na kartach historii jako ci, którzy odparli atak enkawudzistów, w największej bitwie powojennego podziemia. Ponad ośmiogodzinna bitwa, dzięki dobremu wyszkoleniu i znajomości terenu, zakończyła się zwycięsko. Sowieci jednak w odwecie następnego dnia spalili w Kuryłówce blisko 300 budynków mieszkalnych i 500 gospodarczych. 6 maja 2018 roku odsłonięto we wsi pomnik W HOŁDZIE POLEGŁYM na cześć Żołnierzy Niezłomnych i mieszkańców Kuryłówki- ofiar akcji pacyfikacyjnej.
Na zakończenie naszego wirtualnego spaceru po miejscach pamięci wracamy na plac szkolny, gdzie przed budynkiem szkoły znajduje się DĄB PAMIĘCI posadzony dla uhonorowania posterunkowego Policji Państwowej Ferdynanda Bielaka, zamordowanego przez NKWD w Twerze
Pamiętajmy! W tym szczególnym czasie listopadowych dni odwiedzajmy groby nie tylko zmarłych z naszych rodzin. Naszym obowiązkiem jest pamiętać również o bohaterach Małej Ojczyzny, którzy już odeszli. Dlaczego to takie ważne? Odpowiedź znajdziemy w niezwykle pięknej myśli Zbigniewa Herberta: Naród, który traci pamięć, traci sumienie
Nie zapominajmy o tym!
Przygotował Zespół: Joanna Serkiz, Małgorzata Kordas, Waldemar Fus, Grażyna Marczak i Małgorzata Sztyrak